İKİNCİ EL MOTORLU KARA TAŞITLARININ TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİK UYGULAMASI
- metin
- 0 Yorum
- 1,468 Görüntülenme
1- İkinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretini kimler yapabilir?
Bu taşıtların ticaretini;
Gerçek kişi tacirler,
Tüzel kişi tacirler,
Esnaf ve sanatkârlar,
yapabilir.
2- İkinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretini yapanların buna ilişkin bir belge almaları zorunlu mudur?
İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapan (yukarıda sayılan) kişilerin, çalışabilmeleri için 13.08.2019 tarihine kadar YETKİ BELGESİ almaları zorunludur.
(Yetki belgesi, her bir işletme için ayrı ayrı düzenlenir, devredilemez ve geçerlilik süresi beş yıldır. Yetki belgesi almak için işletmelere verilen süre 13.08.2019 tarihinde dolacaktır.)
3- Hangi satışlar bu Yönetmelik kapsamına girmez?
a) 237 sayılı Taşıt Kanununa tabi araçların satışları.
b) İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden kişilerin kendi aralarındaki satışlar.
c) İcra müdürlükleri, alacaklı amme idareleri, milli emlak müdürlükleri, tahsil daireleri ve diğer yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan satışlar.
ç) 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu çerçevesinde yapılan satışlar.
4- Hangi araçlar ikinci el motorlu kara taşıtı kapsamına girer?
Trafik siciline tescilli olan;
Motosiklet, otomobil, arazi taşıtı, otobüs, kamyonet, kamyon ve lastik tekerlekli traktör niteliğindeki taşıtlar bu kapsama girer. (Trafikte tescil kaydı bulunmayan araçlar, iş makineleri bu Yönetmelik kapsamına girmez.)
Bu taşıtlar, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletme adına tescilli olabileceği gibi işletme adına tescilli olmayan bu işletme aracılığıyla satışı yapılan taşıtlar da olabilir.
Motosiklet: Azami tasarım hızı 45 km/saatten ve/veya silindir kapasitesi 50 santimetreküpten fazla olan sepetli veya sepetsiz iki veya üç tekerlekli motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır.
Otomobil: Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka en çok yedi oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. Otomobil: Yapısı itibarıyla, sürücüsü dâhil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.
Arazi taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşıtlardır.
Otobüs: Yapısı itibariyle sürücüsünden başka en az onbeş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dâhil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dâhildir. Sürücüsü dâhil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir. Troleybüsler de bu sınıfa girer.
Kamyonet: Azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir.
Kamyon: İzin verilebilen azamî yüklü ağırlığı 3.500 Kg'dan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır.
Lastik tekerlekli traktör: Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticarî amaçla taşımada kullanılmayan tarım araçlarıdır.
5- İşletmede pazarlama ve satış personeli olarak çalıştırılan kişilerin hangi belgeyi almaları zorunludur?
İşletmede pazarlama ve satış personeli olarak çalıştırılan kişilerin;
Motorlu kara taşıtları alım satım sorumlusu (Seviye 5),
veya
Motorlu kara taşıtları alım satım danışmanı (Seviye 4),
Mesleki yeterlilik belgelerinden birine sahip olması gerekir.
6- Yetki belgesi, mesleki yeterlilik belgesi bilgilerine elektronik ortamda ulaşılabilecek midir?
Yetki belgesi, mesleki yeterlilik belgesi ve bu Yönetmelik kapsamında verilen TSE hizmet yeterlilik belgesi ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin Bakanlıkça gerekli görülen bilgilerin takip ve kontrolü amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi oluşturulacak ve TNB’ nin erişimine açılacaktır.
Yetki belgesine sahip işletmelerin güncel listesi Bakanlığın internet sayfasında ilan edilecektir.
7- Ekspertiz raporu kim tarafından, hangi taşıtlar için ve ne zaman alınacaktır?
Ekspertiz raporu;
Yetki belgesine sahip işletme tarafından,
Sekiz yaş veya yüz altmış bin kilometrenin altındaki ikinci el otomobil veya arazi taşıtı satışlarında,
Satıştan hemen önce,
Alınacak ve raporun bir nüshası satış esnasında alıcıya teslim edilecektir.
Sekiz yaş veya yüz altmış bin kilometrenin üzerindeki ikinci el otomobil ve arazi taşıtları için ekspertiz raporu alınması zorunlu değildir.
Yönetmelikte sadece otomobil ve arazi taşıtları için ekspertiz raporu alınacağı belirtildiğinden bunlar dışında kalan taşıtlar için de ekspertiz raporu aranması gerekmemektedir.
(Aracın yıpranma sınırı sekiz yaşını ya da yüz altmış bin kilometreyi doldurması olarak belirlenmiştir. Bu nedenle ikisinden birinin varlığı halinde, örneği satışı yapılan aracın yüz altmış bin kilometreyi doldurmamasına karşılık sekiz yaşını doldurmuş ise ya da sekiz yaşını doldurmasından önce yüz altmış bin kilometreyi doldurmuş ise ekspertiz raporu aranmayacaktır.)
8- NOTERLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ NELERDİR?
A) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminin oluşturulmasına ve TNB’ nin erişimine açılmasına kadar:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından henüz İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi oluşturulmamış ve yetki belgesinin alınması için tanınan süre (13.8.2019) dolmamış bulunduğundan, sözü edilen sistem oluşturuluncaya kadar noterliklerde yapılan ikinci el araç satışlarında;
a) Alım satım işleminin ikinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretiyle uğraşan kişiler tarafından yapıldığı anlaşılmakta ise, kendilerinden yetki belgelerinin bulunup bulunmadığı ve ekspertiz raporu alınıp alınmadığı sorulacaktır.
b) Yetki belgesi ve otomobil veya arazi taşıtları için ekspertiz raporu mevcut ise, ibraz edilecek bu belgelere dayanılarak; yetki belgesinin numarası; ekspertiz raporunun tarih ve sayısı, bu raporda yer alan kilometre bilgisi ve ekspertiz raporunu düzenleyen işletmenin hizmet yeterlilik belgesi numarası,
Yetki belgesi ve otomobil veya arazi taşıtları için ekspertiz raporu mevcut değil ise, bu belgelerin alınmadığına ilişkin ilgilinin beyanı,
Araç alım satım sözleşmesine yazılacaktır.
B) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminin oluşturulmasından ve TNB’ nin erişimine açılmasından sonra:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından henüz İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemi oluşturulmasından ve yetki belgesinin alınması için tanınan sürenin (13.8.2019) dolmasından sonra noterliklerde yapılan ikinci el araç satışlarında;
a) Alım satım işleminin ikinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretiyle uğraşan kişiler tarafından yapıldığı anlaşılmakta ise, devir işlemini gerçekleştirecek kişinin yetkili olduğunu gösteren belge istenecektir.
b) İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminden, işletmenin yetki belgesine sahip olduğunun doğrulaması yapılacaktır.
c) Araç alım satım sözleşmesinde;
Yetki belgesi numarasına,
Satışa konu ikinci el otomobil ve arazi taşıtı için düzenlenmiş ekspertiz raporunun;
Tarih ve sayısına,
Ekspertiz raporunda belirtilen kilometre bilgisine,
Ekspertiz raporunu düzenleyen işletmeye ilişkin İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sisteminde yer alan TSE hizmet yeterlilik belgesi numarasına,
yer verilecektir.
ç) Gerek yetki belgesine sahip işletmelerce, gerekse ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal etmeyen gerçek veya tüzel kişilerce yapılan ikinci el motorlu kara taşıtı satışlarına ilişkin Bakanlıkça gerekli görülen bilgiler satış tarihinde İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemine işlenecektir.
Haluk Necdet TEKİN
(Kişisel çalışmadır.)