FİNANSAL KİRALAMA TADİL SÖZLEŞMESİ

Mahmut Bey;Öncelikle uyarıların için teşekkür ediyorum.Maalesef bahse konu işlemlerden bizdede var.Genel mantık şöyle,Bir işlem tabi olduğu kanun çerçevesinde istisnalardan faydalandırılıyor ise işlemle ilgili düzetme,tadil vs.gibi düzenlemelerinde istisna edilmesi gerekir diye düşünülüyordu.Ancak 3226 sayılı kanunun 30 ncu maddesi okunduğunda sadece ilk sözleşmenin vergilerden istisna edileceği hükme başlanmış bulunmaktadır.Yani sözleşmeye atıfta bulunularak sonradan yapılacak işlemlerin bu istisnadan faydalanıp faydalandırılmayacağına dair bir hüküm mevcut değildir.Bu durumda müfettiş beyin düşüncesi doğrultusunda Vergi dairesinin belirttiği görüş doğru gibi geliyor.Tabi karşıt görüşlerde önemli.Selamlar

Aynı kurumdaki iki yetkilinin görüş farklılıkları,ister istemez bizleride tedirgin ediyor.Allah bizi dar görüşlülerden korusun .:)

Değerli arkadaşlar tespit ve görüşlerinize aynen katılıyorum.

Dikkatimi çeken konuları paylaşmak istiyorum.

1. paragrafta ; finansal kiralama sözleşmesine konu emtianın, malın mülkiyetinin saklı kaldığını, sözleşme sonunda kiraya alanın malın mülkiyetini satın alma hakkının olduğunun sözleşmede yazılabileceğini söylemekte.
2. paragrafta, yatırım ve konut finansmanına esas işlemler hariç, kiracı malın zilyedliğini bir başkasına devredemez. Yatırım ve konut finansmanına ilişkin işlemlerde kiraya verene bilgi vermek suretiyle malın zilyedliğini, sözleşmede bu konuda hüküm bulunması kaydı ile devredebileceğini söylemekte. Zilyedlik, mülkiyet değildir. Zilyedlik, malik olsun yada olmasın malı istediği gibi kullanmak üzere elinde bulundurmaktır. Anlayacağımız şekilde kısaca malı kullanma ve elinde bulundurma hakkı denilebilir.
3. BU PARAGRAFA DİKKAT !! 488 sayılı damga vergisi kanununun 4 ncü maddesi, BİR KAĞIDIN TABİ OLACAĞI VERGİNİN, o kağıdın mahiyetine bakılarak tespit olunacağı, mahiyeti belirlenecek olan kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümleri dikkate alınarak, bu hükümlerin içerdiği mahiyete göre alınacağı söylenmekte.

Kırılma noktası burası, yorum hatası burada başlıyor bence. Şöyle ki:

10 ncu maddesi, … nisbi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli paranın … belli para teriminin kağıtların ihtiva ettiği yada kağıtlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği, … belli parayı ihtiva eden mukavelelerin nisbi vergiye tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm normal sözleşmelere, değerin aynına yönelik taahhütleri içeren kağıtlara yöneliktir.
Şimdi burada Finansal kiralama sözleşmesinin harç ve damga vergisi istisnası olduğunu biliyoruz. Finansal kiralama sözleşmesi, sözleşmeye konu malın aynına yönelik bir işlemdir. Özel kanunlarla vergi istisnası sağlanmıştır. Finansal Kiralama Sözleşmesinin hükümlerinin esas ve mahiyetini bozmadan sadece düzeltme niteliğindeki tadil sözleşmesini normal sözleşme gibi değerlendirip böylesine bir geçiş yapılması bence akıl almaz bir hatadır.
Tadil Sözleşmesi, akittir fakat, esas sözleşmeden bağımsız bir akit olmayıp, tadil yapılan sözleşmenin ayrılmaz bir parçası, asıl sözleşme ile bütünleşmiş, bir nevi düzeltme işlemdir. Ancak esasın hükümlerini bozan, mahiyetini değiştiren bir akit değil sadece düzenleyen nitelikte bir işlemdir. Tadil sözleşmesinde yer alan ödeme tablosu değişikliği, vade değişikliği gibi hükümler tabloda belirtilen rakamın direkt olarak aynına yönelik bir taahhüt niteliğinde değil, asıl sözleşmenin malın aynına hükmettiği esasın mahiyetini değiştirmeden yapılan ek bir düzeltme işlemidir, tadildir.
Nisbi vergilendirmede genel bir hüküm vardı, hatırlamak adına yazıyorum.

“Menkul ve gayrimenkul malların aynına yönelik yapılan her türlü senet, mukavele, akitler nisbi harç ve damga vergisine tabidir…”

Tadil sözleşmesinde, bu genel hüküm çerçevesinde, finansal kiralamanın, sözleşmeye konu maldan ayrık olarak, malın bedelinin aynına yönelik bir taahhüt olduğu, paranın aynına yönelik bir sözleşme olduğu varsayımı bence çok teknik bir hatadır. Kanaatimce kırılma noktası burasıdır.

Fakat bazı işlemleri ayırd etmek gerekir.

Esas sözleşmeden bağımsız olarak, TAAHHÜTNAME, REHİN, İPOTEK, TEMLİK gibi başlıklar altında yapılan işlemler ise para ihtiva etmesi halinde yada esas sözleşmeye atıf yapması halinde, bunlar tadil, düzeltme niteliğinden ziyade ihtiva ettikleri paranın direkt olarak AYNINA YÖNELİK işlemlerdir ve bu işlemlerin nisbi olarak vergilendirilmesi mantıklı olabilir. Kaldı ki esas işlemin ferileri niteliğindeki işlemlerinde esas işlemin esasına, mahiyetine paralel olması halinde istisna olabileceği mümkün olabilir. Tartışılabilir.

Finansal Kiralama sözleşmesi yapıldıktan sonra, kiracı, ayrık olarak, TAHAHÜTNAME başlığı altında “sözleşme tutarını kiraya verene ödemeyi taahhüt ederim.” diye bir taahhütte bulunsa bu işlemin nisbi vergilendirilmesi mantıklı olabilir. Çünkü bu işlem başlık ve mahiyeti bakımından direkt olarak PARANIN AYNINA YÖNELİK yapılan bir işlemdir ve artık sözleşmenin esası ve mahiyetinin dışına çıkılmıştır.

Bu konu mesnetleri ile birlikte çok uzunca açılabilir, uzun uzun yazılabilir bir konudur. Kesinlikle rahatlıkla çürütülebilecek bir tezdir. Fakat kanun koyucular ne diyorlarsa doğru odur. Bize düşen bunu uygulamaktır.

TNB’nin bu konuda acilen bir çalışma yapması gerektiği kanaatindeyim.

Yeni genelge çıkıncaya kadar finansal kiralama sözleşmesi haricindeki sözleşmeye atıf yapan sair işlemlerden nisbi vergi alacağız demektir bu.

Saygılarımla.

Sayın Admin,

Borçlanma borcunu öde öyleyse, ödemeyeceksen söye ona göre hareket edelim.

Bu arada ben bilgi vermedimki, bilgi doğruluğu kesinleşmiş şeylerdir, sadece fikrimi yazdım. Sonuç olarak biz hangi noktada olursak olalım GİB ne derse o olacak itiraz etme gibi lüksümüz yok.

Sende benim gibiymişsin
bu iyi anaşacağız demektir.

Teşekkürler Mahmut bey eline sağlık...